Katedra Mechaniki i Inżynierii Materiałowej

3 Katedra Mechaniki i Inżynierii Materiałowej

Katedrę powołano w roku 2014 likwidując Instytut Materiałoznawstwa i Mechaniki Technicznej, w skład katedry weszły wszystkie zespoły Instytutu za wyjątkiem Metaloznawstwa. Katedra obejmuje zespoły pracujące w obrębie dyscypliny Mechanika, a także powstałe na przełomie lat 80. i 90. z inicjatywy profesora J. Kalety zespoły zajmujące się Inżynierią Materiałową. Organizatorem tych prac był profesor Krzysztof Maruszewski15, który stworzył zespół badawczy zajmujący się wytwarzaniem, badaniem i identyfikacją właściwości nanomateriałów uzyskiwanych technologiami zol-żel. Badaniami objęto między innymi biosensory optyczne, antybakteryjne powłoki do impregnacji tkanin syntezę kul krzemionkowych domieszkowanych substancjami magnetycznymi oraz powłok ceramicznych, jako bariery ochronnej i transportującej leki na implantach. Osiągnięcia tego zespołu uzyskały wiele medali i nagród w międzynarodowych konkursach innowacyjności. Utworzono Europejskie Centrum Doskonałości „Sol-Gel Materials and Nanotechnology” – SGM&N i zainicjowano cykliczną międzynarodową konferencję „Sol-Gel Materials”. Utworzono też Laboratorium Materiałów Zol-Żelowych i Nanotechnologii. Grupa wychowanków tego zespołu (czwórka doktorów) kontynuuje opisane prace i zbliża się do habilitacji. Po odejściu profesora K. Maruszewskiego z Politechniki Wrocławskiej opiekę nad zespołem przejął profesor Jerzy Kaleta, który w oparciu o Fundusze Unijne i Granty znacznie rozbudował laboratoria16, powiększając ich powierzchnie i wyposażając w unikalny sprzęt do prowadzenia
badań. Nawiązał też ścisłe kontakty z europejskimi zespołami naukowymi pracującymi w podobnych, co katedra dziedzinach.

Prof. Jerzy Kaleta rozszerzył zakres zainteresowań Mechaniki Technicznej o badania nad rodziną materiałów funkcjonalnych. Badania te dotyczą charakterystyk materiałów oraz konstrukcji elementów maszyn z nich zbudowanych. Szczegółowy opis prac przedstawiono w monografii J. Kaleta „Materiały Magnetyczne SMART – Budowa, wytwarzanie, badanie własności, zastosowanie” wydanej przez Oficynę wydawniczą Politechniki Wrocławskiej w roku 2013.

Badania materiałów „smart”, ich zastosowania i Inżynieria Materiałowa to obecnie główne kierunki badań katedry, zapiszą one jej historię w najbliższych latach. Katedra posiada ciekawe laboratoria rozwijane i wyposażane od wielu lat. Warto zaznaczyć, że były to pierwsze w Polsce w pełni skomputeryzowane i to już w 1974 roku. Instytut w latach 70. pracował nad komputeryzacją prac doświadczalnych w programach ogólnopolskich, prowadził też prace nad odpowiednim do tego celu sprzętem. Od 1968 roku laboratorium Instytutu miało pełne wyposażenie do analizy modalnej konstrukcji mechanicznych, uzyskało też w latach 90. pełne wyposażenie do badań zmęczeniowych. Od lat 50. Laboratorium dysponowało tensometrami umożliwiającymi analizę stanu naprężenia w konstrukcjach mechanicznych. Wielkim sukcesem ostatnich lat pracy instytutu była organizacja dwu laboratoriów specjalizujących się w badaniach z zakresu Inżynierii materiałowej, a to:

Laboratorium wielofunkcyjnych materiałów amorficznych i krystalicznych zdolnego do wytwarzania tych materiałów metodami szybkiego chłodzenia w postaci taśm o grubości około 0,025 mm i prętów o średnicy kilku mm oraz wyposażonego w sprzęt do badania własności materiałów i śledzenia procesu krystalizacji. Laboratorium dysponuje urządzeniami do przygotowania próbek i ich obróbki termicznej oraz umożliwia badania własności fizycznych materiałów w tym w obecności zewnętrznego pola magnetycznego (do 9 T) w szerokim zakresie temperatur (2–400 K), ponadto na wyposażeniu Laboratorium znajduje się mikroskop sił atomowych z dodatkowymi modułami takimi jak LFM i MFM do badania topografii powierzchni, obecności wtrąceń i struktury domenowej.

Laboratorium materiałów zol-żel i nanotechnologii. Do ciekawego wyposażenia tego laboratorium należą: dyfraktometr RTG, skaningowy mikroskop elektronowy z przystawką EDS, porozymetr, spektrometr Ramana i spektrometr fluorescencyjny, a także spektrometr absorpcyjny. Wszystkie te laboratoria weszły w skład katedry Mechaniki i Inżynierii Materiałowej.

Kończąc opis historii katedry, zainteresowanych jej dorobkiem i specjalizacją naukową jej pracowników odsyłamy do stron WWW katedry.

Wrocław październik 2015.

15Profesor K. Maruszewski rozpoczął prace w Instytucie w roku 2000, jako profesor nadzwyczajny., a odszedł z Instytutu do pracy w Instytucie akredytowanym przy E.U. w Brukseli w 2007 roku.

16Praktycznie doprowadził do kapitalnego remontu gmachu B-1 i rozbudowy powierzchni laboratoriów oraz ich wyposażenia w aparaturę.

Kultura eksperymentu