Uprawiane dyscypliny naukowe: inżynieria materiałowa, mechanika.
Główne kierunki działalności naukowo-badawczej oraz wdrożeniowej: mechanika ośrodków ciągłych i dyskretnych; teoria sprężystości i plastyczności; wytrzymałość materiałów i konstrukcji; materiałoznawstwo; reologia.
Instytut posiada uprawnienia do nadawania stopni naukowych doktora nauk technicznych w zakresie mechaniki.
Działalność naukowo-badawcza realizowana jest w trzech Zakładach Naukowo-Dydaktycznych. Zakłady mają do dyspozycji trzy laboratoria badawcze a mianowicie: Dynamiki, Materiałoznawstwa oraz Środowiskowe Laboratorium Mikroskopii Elektronowej. Każdy z Zakładów prowadzi seminarium naukowe.